درجه حفاظت یا کد IP (Ingress Protection) معیاری استاندارد است که میزان محافظت تجهیزات الکتریکی در برابر نفوذ اجسام جامد و مایعات را نشان می‌دهد. این استاندارد توسط سازمان IEC و در قالب استاندارد IEC 60529 تعریف شده است.
هر تجهیزی که در محیط‌های صنعتی یا ساختمانی استفاده می‌شود، باید از نظر مقاومت در برابر گرد و غبار، تماس مستقیم با اشیاء و همچنین نفوذ آب مورد ارزیابی قرار گیرد. کد IP این میزان محافظت را با دو عدد مشخص می‌کند.
کد IP به شکل IPXY نوشته می‌شود، که X و Y هر کدام معنی خاصی دارند:
هر عدد در این کد می‌تواند از 0 تا 6 برای عدد اول و 0 تا 9 برای عدد دوم باشد، که عدد بالاتر نشان‌دهنده محافظت بهتر است.
| کد IP | محافظت در برابر اجسام جامد | محافظت در برابر آب |
|---|---|---|
| IP20 | محافظت در برابر اجسام جامد > 12.5 میلی‌متر (مانند انگشت) | بدون محافظت در برابر آب |
| IP21 | محافظت در برابر اجسام جامد > 12.5 میلی‌متر | محافظت در برابر قطرات آب عمودی |
| IP54 | محافظت در برابر گرد و غبار محدود | محافظت در برابر پاشش آب از هر جهت |
| IP66 | کاملاً محافظت شده در برابر گرد و غبار | محافظت در برابر پاشش قوی آب |
درایو ها به عنوان کنترل کننده های الکتروموتور در محیط‌های مختلف صنعتی استفاده می‌شوند. انتخاب درجه حفاظت مناسب برای درایو بسیار مهم است تا دستگاه در برابر گرد و غبار، رطوبت و شرایط محیطی محافظت شود و طول عمر آن افزایش یابد.
برای مثال، در محیط‌های خشک و تمیز، IP20 می‌تواند کفایت کند، ولی در محیط‌های پرگرد و غبار یا مرطوب باید به سراغ IP54 یا بالاتر رفت.
سافت‌استارترها نیز مانند درایوها در شرایط محیطی متفاوتی نصب می‌شوند. درجه حفاظت مناسب می‌تواند از خرابی‌های ناشی از نفوذ آب یا گرد و غبار جلوگیری کند.
انتخاب IP مناسب به محل نصب، شرایط محیطی و نوع کاربرد بستگی دارد. مثلاً در فضای باز و نزدیک به منابع آب، حداقل IP54 توصیه می‌شود.
برندهای معتبر مانند دانفوس (Danfoss) و واکن (Vacon) معمولاً درایوها و سافت‌استارترهای خود را با درجات حفاظت مختلف ارائه می‌دهند. رایج‌ترین درجات حفاظتی شامل IP20، IP21، IP54 و IP66 هستند.
این تنوع به مشتریان اجازه می‌دهد بر اساس شرایط نصب، انتخاب بهینه داشته باشند.
مقایسه بین این درجات حفاظتی به شما کمک می‌کند انتخاب دقیق‌تری داشته باشید:
برای انتخاب درجه حفاظت مناسب باید به موارد زیر توجه کنید:
با در نظر گرفتن این عوامل، می‌توانید انتخابی درست داشته باشید که طول عمر تجهیزات را افزایش دهد و از هزینه‌های تعمیرات جلوگیری کند.
درجه حفاظت IP نقش بسیار مهمی در تعیین مقاومت و دوام تجهیزات صنعتی مانند درایوها و سافت استارترها دارد. شناخت دقیق این درجه‌ها و تطبیق آن ها با شرایط محیطی، کلید انتخاب درست و بهینه است.
همیشه قبل از خرید یا نصب تجهیزات، شرایط محل نصب را ارزیابی کنید و با توجه به نوع کاربرد، بهترین درجه حفاظت را انتخاب نمایید. این کار علاوه بر حفظ سلامت تجهیزات، باعث کاهش هزینه‌های نگهداری و تعمیرات خواهد شد.
درجه حفاظت IP نشان‌دهنده میزان مقاومت دستگاه در برابر ورود گرد و غبار و آب است. این درجه اهمیت دارد چون انتخاب درست آن باعث افزایش عمر و عملکرد بهتر تجهیزات در شرایط محیطی مختلف می‌شود.
IP20 فقط در برابر اجسام بزرگ مثل انگشت محافظت می‌کند ولی در برابر آب محافظتی ندارد، IP54 در برابر گرد و غبار محدود و پاشش آب از هر جهت مقاوم است، و IP66 کاملاً در برابر گرد و غبار و پاشش قوی آب محافظت می‌کند.
باید شرایط محیطی مثل وجود گرد و غبار، رطوبت، باران، و احتمال پاشش آب را بررسی کرد و بر اساس آن درجه حفاظتی انتخاب شود که بتواند دستگاه را در برابر این عوامل محافظت کند.
خیر، تجهیزات با IP20 محافظتی در برابر آب ندارند و در محیط‌های مرطوب یا دارای پاشش آب ممکن است آسیب ببینند و عملکردشان مختل شود.
درایوها و سافت‌استارترها بسته به برند و مدل ممکن است درجات حفاظتی متفاوتی داشته باشند تا برای کاربردهای مختلف و شرایط محیطی متنوع مناسب باشند. بنابراین، هنگام خرید باید مشخصات IP را دقیق بررسی کرد.